TIR to nazwa międzynarodowej konwencji celnej z 14 listopada 1975. Transport International Routie dotyczyła przewozu towarów autami ciężarowymi i uprościła procedury na przejściach granicznych i w urzędach celnych. Dzięki niej do przewozów międzynarodowych towarów wykonywanych pojazdami drogowymi został wprowadzony dokument gwarancyjny – karnet TIR.
Podstawowymi założeniami konwencji było zwolnienie z:
- pobierania dodatkowych opłat czy zabezpieczeń w urzędach celnych podczas przekraczania granicy,
- przygotowywania dokumentacji celnej w przypadku stosowania karnetu TIR.
Kiedy auto się przemieszcza, taką kontrolę można prowadzić tylko w uzasadnionych przypadkach, takich jak podejrzenie popełnienia przestępstwa, dlatego przewóz w ramach konwencji powinien odbywać się specjalnie przystosowanymi pojazdami oznaczonymi tablicą z napisem TIR.
Przewóz w ramach procedury TIR można realizować jeżeli:
- rozpoczyna się lub kończy poza UE,
- realizowany jest z i do miejsca znajdującego się na obszarze UE, ale przez terytorium kraju trzeciego.
Pojazdy, które poruszają się na karnecie TIR zostają zaplombowane i sprawdzone w urzędzie celnym czy też na granicy państwa wywozu ładunku. Następnie odplombowuje się je i ponownie kontroluje w kraju docelowym ładunku. Na mocy tej konwencji międzynarodowy tranzyt drogowy mija kolejne państwa tranzytowe z formalnościami zredukowanymi do minimum.
Konwencja TIR zwalnia od odprawy celnej pod warunkiem:
- posiadania świadectwa zdolności technicznej pojazdu, które pozwala na międzynarodowy przewóz towarów,
- zaplombowania ładunku jako tzw. przesyłki celnej,
- poruszania się pojazdu tylko określoną z góry bądź zaakceptowaną przez władze celne trasą,
- zaopatrzenia skrzyni ładownej pojazdu w plomby celne (przez władze celne kraju wysyłki towaru).
Pojazd dysponujący towarem z zastosowaniem karnetu TIR należy zaopatrzyć w tabliczkę – niebieską z białym literowym skrótem: TIR.
